فرایند تحلیل شبکه‌ای یکی از تکنیک‌های تصمیم گیری چند معیاره است و در مجموعه مدل‌های جبرانـی قـرار می‌گیرد. ایـن مدل بر مبنای فرایند تحلیل سلسله مراتبی طراحی شده است و شبکه را جایگزین سلسله مراتب کرده است. از جمله مفروضات فرایند تحلیل سلسله مراتبی این است که بخش‌ها و شاخه‌های بالاتر سلسـله مراتـب، مسـتقل از بخش‌ها و سطوح پایین‌تر می‌باشند. در صورتی که در بسیاری از تصمیم گیری‌ها نمی‌توان عناصر تصـمیم را بـه صـورت سلسـله مراتبـی و مستقل از یکدگیر مدلسازی کرد. از این رو برای حل چنین موضوعی، عناصر مختلف را بـه یکـدیگر وابسـته می‌سازند و سـاعتی پیشنهاد می‌کند که از تکنیک فرایند تحلیل شبکه‌ای استفاده شود. در فرایند تحلیل سلسله مراتبی روابط بین سطوح تصمیم مختلف تصمیم گیری یک طرفه در نظر گرفته می‌شود. مزیـت اصـلی روش مذکور این است که سنجش سنجه‌های مختلف براساس روابط آنها و نه سلسله مراتب انجام می‌شود و با توجه به پیچیـدگی مسائل مختلف محیط زیست و از جمله موضوع بررسی شده مدل ANP می‌تواند نتایج بهتری را به دنبال داشته باشد. اگرچه فرایند تجزیه و تحلیل شبکه‌ای نیزیک مقیاس اندازه گیری نسبی مبتنی بر مقایسات زوجی را به کار می‌گیرد، امـا ماننـدفرایند تحلیل سلسله مراتبی یک ساختار اکیداً سلسله مراتبی را به مساله تحمیل نمی‌کند، بلکـه مسـاله تصـمیم گیـری را بـا بـه کارگیری دیدگاه سیستمی توام با بازخورد مدسازی می‌کند. شکل‌های زیر تفاوت ساختاری بین سلسله مراتب و شبکه را نشان می‌دهند. جهت کمان‌ها وابستگی را نشان می‌دهد، درحالی که حلقه‌ها همبستگی داخلی بین عناصر را در یک خوشه یا گروه را نشان می‌دهد. همانطور که مشاهد می‌شود سـاختارسلسله مراتبی حالت خاص و ویژه‌ای از ساختار شبکه‌ای می‌باشد.
فرایند تحلیل شبکه‌ای
شکل 1: مقایسه ساختار سلسله مراتبی AHP و ANP
مدل(ANP) از سلسله مراتب کنترل، خوشه‌ها، عناصر، روابط متقابل بین خوشه‌ها و عناصر تشـکیل می‌شود.