مدل تحلیل پوششی داده ها اولین بار در سال 1976 در رساله دکتری رودز تحت عنوان (( ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس ملی آمریکا)) در دانشگاه کارنگی مورد استفاده قرار گرفت و در سال 1978 در مقاله ای با عنوان (( اندازه گیری کارایی واحدهای تصمیم گیرنده)) ارائه شد. اولین مدل تحلیل پوششی داده ها براساس حرف اول نام واضعان آنها CCR نام گرفت. دراین مدل، هدف اندازه گیری و مقایسه کارایی نسبی واحدهای سازمانی مانند مدارس، بیمارستان ها، شعب بانک و شهرداری ها با چندین ورودی و خروجی شبیه به هم است.در سال1984 بنکر، چارنز و کوپر با تغییر در مدل CCR مدل جدیدی را عرضه کردند که براساس حرف اول نام خانوادگی آنها به مدل BCC شهرت یالت مدل BCC مدلی از انواع مدلهای تحلیل پوششی داده هاست که به ارزیابی کارایی نسبی واحدهایی با بازده متقییر نسبت به مقیاس می پردازند.
مزایای تکنیک تحلیل پوششی داده ها
- به واحدهای اندازه گیری حساس نیست و ورودی ها و خروجی ها می توانند دارای واحدهای مختلفی باشند.
- روش تحلیل پوششی داده ها یک روش مدیریتی است که کارایی واحد ها را به طور نسبی اندازه گیری می کند.
- این روش بیش از سایر روشها قابلیت تعمیم پذیری و گسترش دارد و به کاگیری آن در یک واحد برای یک موضوع می تواند زمینه را برای کارهای بعدی نیز فراهم کند.
- این روش فقط کارایی را مشخص می کند و نقطه ضعف سایر سیستم های اندازه گیری را که نوعی
- مطلق گرایی را دنبال می کنند ندارد و کارا بودن دراین الگو یک کمیت دست یافتنی است.
- درحالی که واحدهای اقتصادی دارای چندین ورودی در فرآیند ایجاد خروجی باشد. روش برنامه ریزی خطی به راحتی می تواند ترکیب بهینه ورودی ها و خروجی ها را برای یک واحد کارا تعیین کند.
- تحلیل پوششی داده ها قابلیت بسیار بالایی در رتبه بندی کامل واحدهای تصمیم گیرنده مورد مطالعه فراهم می آورد و مدل هایی مثل اندرسون- پترسون می توانند واحدهای کارا را نیز رتبه بندی کنند و کاراترین واحد را از میان واحدهای کارا برگزینند.
معایب تکنیک تحلیل پوششی داده ها
- چون این روش یک تکنیک ریاضی و عددی محض است. از این رو خطاهای اندازه گیری ممکن است تغییرات عمده ای در نتایج به همراه داشته باشد که می بایست پس از شناسایی واحد کارا یه کنترل مجدد ورودی ها و خروجی ها اقدام و از صحت آن اطمینان حاصل نمود.
- این روش صرفا یک روش ریاضی و براساس برنامه ریزی خطی است و توانایی مقایسه متغییرهای کیفی واحدهای تصمیم گیری را ندارد.
- اگر تنها یکی از خروجی ها و ورودی های واحدهای تصمیم گیری تغییر کند تغییرات اساسی در درجه کارایی واحدهای تصمیم گیری پیش خواهد آمد.